آلمان یکی از جذاب ترین مکان های کسب و کار در دنیاست. سیستم حقوقی این کشور از حقوق مالکیتی و فردی به شدت محافظت می کند. قوانین رقابتی مالیاتی و طیف گسترده ای از انواع کمک های مالی دولتی، چارچوبی قوی برای سرمایه گذاری در اختیار کارآفرینان و سرمایه گذاران خارجی قرار می دهد. زیرساخت های عالی و نیروی کار مجرب عوامل دیگری هستند که باعث موفقیت پایدار در کسب و کار در آلمان می گردند.
۱ زیرساخت ها
۱-۱ برترین زیرساخت های جهان
کیفیت بالای زیرساخت های آلمان با مطالعات اخیر از جمله سالنامه رقابت پذیری جهانی Swiss IMD و پژوهش های کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (UNCTAD) تایید شده است. در گزارش میزان رقابت پذیری جهانی سال ۲۰۱۲-۲۰۱۱، زیرساخت های گسترده آلمان به دلیل ظرفیت بالا در حمل و نقل بسیار کارامد کالا و مسافران مورد ستایش ویژه قرار گرفته اند. این رتبه بندی بر اساس نمره بالای کیفیت جاده ها و فرودگاه ها، بنادر و خطوط راه آهن و زیرساخت های بسیار برجسته ارتباطاتی و انرژی صورت گرفته است.
| رتبه بندی کشور ها بر اساس کیفیت زیرساخت ها (۲۰۱۱) | |
| ۱ | هنگ کنگ |
| ۲ | آلمان |
| ۳ | سنگاپور |
| ۴ | فرانسه |
| ۵ | سوئیس |
| ۶ | انگلستان |
| ۷ | هلند |
| ۸ | امارات |
| ۹ | کره جنوبی |
| ۱۰ | دانمارک |
| ۱۲ | اسپانیا |
| ۱۵ | ژاپن |
| ۱۶ | آمریکا |
| ۳۶ | جمهوری چک |
| ۴۶ | مجارستان |
| ۵۷ | جمهوری اسلواکی |
| ۷۴ | لهستان |
زیرساخت های لجستیکی آلمان نه تنها شامل بندر هامبورگ (Hamburg) به عنوان دومین بندر بزرگ کانتینری اروپا می شود بلکه دربرگیرنده نقاط کلیدی دیگری از جمله بندر برمر هافن (Bremerhaven) بزرگترین بندر ماشین اروپا برای رفت و آمد وسائل نقلیه و دویسبورگ (Duisburg) بزرگترین لنگرگاه داخلی این قاره می باشد.
جمعا به همراه ۲۵۰ پورت داخلی دیگر، زیرساخت های بندری آلمان باعث تسهیل چشمگیر و کارامد انتقال کالا در بزرگترین بازار اروپا شده است. رودخانه های راین (Rhine) و الب (Elbe) به عنوان شاهرگ های اصلی بارج کشتیرانی در پورت های آبهای عمیق به همراه تعداد زیادی از شاخه های خود در امتداد خط ساحلی شمال و شمال شرق آلمان نقش ایفا می کنند.
آلمان دارای شبکه ای متراکم از فرودگاه هاست که ۲۳ عدد از آنها ارائه گر خدمات بین المللی می باشند. فرودگاه فرانکفورت، رتبه هفتم و نهم دنیا را به ترتیب از نظر میزان حجم بار و مسافر به خود اختصاد داده است. سیستم بزرگراه کشور، دارای یکی از بزرگترین سطوح تراکم ترافیک در اروپا می باشد و سیستم ریلی آن با تعداد ۳۷,۹۰۰ خط راه آهن تقریبا به تمام نقاط دنیا متصل است در حالی که شبکه راه آهن سراسری شتاب آلمان با سرعتی بالغ بر ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت جایگاه چهارم را در جهان از لحاظ میزان سرعت جابجایی دارا می باشد.
۲-۱ قطب لجستیک جهانی در اروپا
کشور آلمان با داشتن شبکه های کیفی حمل و نقل هوایی، دریایی، راه آهن
و اتوبان دسترسی بسیار سریعی به بازارهای داخلی و بین المللی دارد. جای تعجب نیست که آلمان را به عنوان قطب لجستیک جهانی با موقیعت استراتژیک بسیار ایده آلش بشناسیم. با گردش مالی بالغ بر ۲۰۰ میلیارد یورو تنها در سال ۲۰۰۹، آلمان دارای حجم بازاری (Market size) بدون رقابت در اروپاست. سهم غالب آلمان از بازار لجستیک اروپا، این کشور را به مهمترین بازیگر درعرصه رشد اقتصادی اروپا مبدل ساخته است. هر روزه حجم بسیار وسیعی از محصولات بیشتر از هر کشور اروپایی دیگری از آلمان می گذرد.
در شمال آلمان، بنادر این کشور مجرایی مهم برای تجارت با انگلستان، کشور های اسکاندیناوی و حوزه بالتیک می باشند. به علاوه خطوط راه آهن و جاده ای از طریق شبه-جزیره یوتلاند به دانمارک و بقیه کشور های اسکاندیناوی دسترسی آسانی دارند.
در غرب آلمان شبکه گسترده ای از جاده ها، خطوط راه آهن و آبراه های داخلی فرانسه و کشورهای بنلوکس را تغذیه می کند.
در جنوب، آلمان دارای روابط قوی تجاری با سوییس و اتریش می باشد و از طریق خطوط جاده ای، آبی و راه آهن خود مستقیما به کشورهای بالکان متصل می باشد.
از شرق نیز کشور آلمان با کشورهای لهستان و جمهوری چک هم مرز است که به نوبه خود، بازارهای نزدیک مثل اسلوونی، جمهوری اسلواکی و مجارستان و بازارهای دورتر مثل یونان، ترکیه، اوکراین و روسیه را نیز به راحتی در دسترس خود قرار داده است.
نه تنها زیر ساخت های حمل و نقل و لجستیک آلمان دارای کلاسی جهانیست، بلکه شرکت های آلمانی نیز جزو رهبران لجستیک دنیا محسوب می شوند. در واقع، دی اچ ال (DHL) به عنوان بزرگترین ارائه دهنده خدمات لجستیکی در جهان یک شرکت آلمانی است. همچنین دویچه بان (Deutsche Bahn) بزرگترین شبکه راه آهن در اروپا و لوفت هانزا کارگو (Lufthansa Cargo) یکی از شرکت های حمل و نقل هوایی پیشرو در دنیا می باشد.
۲ سیستم حقوقی
۱-۲ سیستم حقوقی با ثبات و شفاف
قانون کسب و کار و ثبت شرکت در آلمان بر اساس اصل آزادی اقتصاد تدوین شده است بدین معنی که فعالیت های کسب و کار به طور کلی نیاز به اخذ جواز یا پروانه خاص ندارند. علاوه بر این قانون اساسی آلمان هیچ فرقی بین آلمانی ها و اتباع خارجی در مورد سرمایه گذاری یا تاسیس شرکت قائل نمی شود.
آلمان دارنده سیستمی حقوقی است که به ثبات و شفافییتش معروف می باشد. مجمع جهانی اقتصاد، آلمان را به عنوان کشور پیشرو در میان ۱۳۳ کشور رقیب از نظر استقلال قضایی تعیین کرده است. سیستم تدوین قانون قوی و سیستم اجرای موثر آن برای سرمایه گذاران آلمان، یک چارچوب قانونی امن فراهم می کند که در آن می توانند به سرعت از حقوق قانونی خود دفاع کنند.
۲-۲ چشم انداز مطمئن و امن کسب و کار
حقوق مالکیت معنوی (Intellectual property) به شدت در آلمان محافظت می گردد. برای نوآوری ها و اخترعات فنی و تجاری حقوق معنوی را می توان در قالب ثبت اختراع (Patent)، اخترعات کوچک ( Utility Model)، علائم تجاری (Trade Marks) و طراحی های ثبت شده (Designs) در نظرگرفت. شهروندان آلمان و اتباع خارجی دارای شرایط و حقوق یکسان معنوی برای ثبت اختراعات خود می باشند. همچنین کشور آلمان در شاخص ارزیابی مالکیت معنوی جهانی تیلور وسینگ (Taylor Wessing) دارای رتبه اول می باشد.
۳-۲ روند کارآمد و سریع تشکیل شرکت
روند راه اندازی شرکت در آلمان با برداشتن تنها چند گام مشخص تعریف شده و بسیار کارامد و سریع می باشد. هزینه های تاسیس شرکت در آلمان متوسط در نظر گرفته می شود و مهمتر از آن می تواند به راحتی از همان ابتدا مشخص شود. راه اندازی شرکت با مسئولیت محدود از نوع GmbH در سال ۲۰۰۸ تحت بازرسی و اصلاحات کامل قرار گرفت. این تغییرات سبب تسهیلات چشمگیر در راه اندازی و اجرای این نوع شرکت ها شده است. به عنوان مثال در قوانین جدید شرکت GmbH، چندین مدل اساسنامه در نظر گرفته شده است که می تواند به صورت استاندارد و غیر پیچیده با هدف راه اندازی سریع شرکت مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین ثبت عمومی شرکت که برای راه اندازی بسیاری از شرکت ها در آلمان لازم و ضروری است، اطلاعات شفاف و معتبری را در مورد وضعیت شرکت و پرسنل آن که مشغول معاملات بیزینسی هستند ارایه می دهد. این اطلاعات برای عموم قابل دسترس می باشد. به همین دلیل ریسک کلاه برداری و سوء استفاده که به عنوان مهمترین دغدغه بسیاری از صاحبان کسب و کار در تعاملات بین المللی لحاظ می شود به طور چشمگیری در آلمان قابل چشم پوشی است.